بررسی دینامیکی جبهه زایی سطوح زبرین در سه سامانة چرخندی روی ایران و خاورمیانه

در این بررسی پدید? جبهه زایی سطوح میانی و زبرین برای سه سامانة چرخندی که خاورمیانه و ایران را تحت تأثیر قرار داده اند، بررسی شده است. برای این کار، مدل میان مقیاس mm5 (mesoscale model version 5) برای هر سه سامانه اجرا شده و با استفاده از برونداد مدل، شامل میدان های دما و باد، هر یک از جملات بردار جبهه زایی برای نقاط شبکه ای در سطوح فشاری متفاوت محاسبه شد. بردار جبهه زایی دارای دو مؤلفة چرخشی و نرده ای است که هر مؤلفه شامل جملات تغییر شکل، تاوایی و کج شدگی است. نتایج بررسی جبهه زایی در سه سامانه نشان می دهد که علامت جملات مؤلفة نرده ای بردار جبهه زایی مورد به مورد می تواند تغییر کند. اثر دو جمله واگرایی و تغییر شکل مؤلفة نرده ای در دو سامانة 1 و 3 به صورت جبهه زایی و در سامانة 2 به صورت جبهه زدایی است. جمله کج شدگی در سامانه های1 و 3 به صورت جبهه زدایی و در سامانة 2 به صورت جبهه زایی عمل می کند. از نظر مقایسه بزرگی جملات، جمله واگرایی در همة موارد در مقایسه با جملات دیگر کوچک تر است. این در حالی است که در سامانه های 2 و 3 جمله کج شدگی و در سامانة 1 جمله تغییر شکل نقش غالب دارد. برای مؤلفة چرخشی بردار جبهه زایی، در هر سه سامانه، دو جمله تغییر شکل و کج شدگی دارای مقادیر منفی و جمله تاوایی دارای مقادیر مثبت است. اندازه جمله تاوایی از دو جملة دیگر بزرگ تر است که علت اصلی آن چرخش چرخندی پربندهای دما و ایجاد فرارفت سرد است.